ADD in mijn Human Design chart
Jaren geleden verdiepte ik me al eens in AD(H)D.
Als er een kind bij onze kinderen in de klas vaak druk was zeiden we wel eens tegen elkaar: 'Die heeft zeker ADHD'
Toen ik Google er een keer op los liet, trok ik snel de conclusie dat ik me zelden hyper voel of gedraag. Dus schoof ik het onderwerp weer opzij. Onze oudste zoon dat de hyper kenmerken wel, maar ik had een aversie tegen labels plakken. Ik wilde opvoeden in vrijheid en van moment tot moment kijken wat onze kinderen nodig hadden. Een diagnose zou mijn kind een ongewild imago geven dat behandelt moet worden en ik wilde met name voorkomen dat eigenschappen en kwaliteiten (ook al zijn die soms ongemakkelijk) als afwijking gezien zou worden. Liefdevolle aandacht werd mijn remedie en daarmee zouden we obstakels waar hij tegenaan zou komen te lopen op school per situatie benaderen en kijken wat er nodig was. Ondertussen herkende ik mezelf in alle kenmerken, behalve het ´Hyper´ gedeelte.
´Aanwezig blijven tijdens interactie met mijn kinderen en de manier waarop mijn leven was vormgegeven, zorgde ervoor dat de symptomen van ADD bij mezelf en bij mijn zoon verminderden`
Toen Nederland in februari 2020 in lockdown ging, zat onze zoon in groep 8, zouden wij een vegan restaurant keten openen en hadden we ondertussen 5 kinderen, waarvan de laatsten een tweeling van toen 2 jaar.
Dit had allerlei gevolgen voor ons gezin, maar omdat deze blogpost gaat over AD(H)D, beperk ik me tot wat dit tot gevolg had voor mijn zoon en vooral mezelf.
De verandering in het dagelijks leven en de (aanvankelijk) onvoorspelbaarheid van de corona crisis zorgde ervoor dat mijn zoon en ik ongemotiveerd raakten. Jop voor school, hij zat in groep 8.
Ik raakte mijn motivatie kwijt om netjes te doen wat de samenleving/ autoriteiten van mij vroegen. Iets in mij sloeg alarm en als vanzelf begon ik alles wat er gebeurde te onderzoeken, waardoor ik focus verloor op dagelijkse taken. Daarbij voelde ik stress van het uitstel van de openingen van ons eerste restaurant, waardoor we meer van ons spaargeld moesten gebruiken om te leven. Daarbij hadden we natuurlijk vijf kinderen die tijd en aandacht vroegen en een tweeling ervaarden we als een flink stuk intensiever dan twee kinderen van verschillende leeftijden.
´Een tekort aan aandacht is waardoor ADD op de radar kwam´
Voordat ik verder vertel, want ons verhaal is zoals alle verhalen, uniek, gelaagd en complex, komen hier de kenmerken van iemand die gediagnostiseerd zou kunnen worden met ADD
1. Je bent gevoelig, betrokken en emotioneel.
Dingen kunnen je snel raken, tegelijk kan je ook moeite hebben met het uiten van je gevoelens. Je krijgt vaak het verwijt dat je afwezig bent en niet betrokken.
2. Je hebt vaak moeite met geconcentreerd blijven.
Een tekort aan aandacht bij volwassenen is waardoor ADD in eerste instantie op de radar is gekomen bij artsen. Niet voor niets staat de afkorting ADD voor Attention Deficit Disorder. Het ligt iets genuanceerder; je zal meestal geen concentratie problemen hebben wanneer je iets heel leuk vindt. Je kan in een hyperfocus raken en alle tijdbesef verliezen. Maar voor dingen die je niet interesseren, lijkt het onmogelijk om de aandacht vast te houden.
3. Je schuift vaak dingen voor je uit en denk alleen maar hier en nu.
Planning, overzicht en prioriteiten stellen vormen een grote uitdaging voor iemand met ADD. Iets doen omdat het moet is vaak niet voldoende stimulans om in beweging te komen. Tegelijk kunnen al die losse eindjes heel veel stress opleveren.
4. Je bent perfectionistisch en creatief.
Je legt verbanden die anderen niet zien. Snel en associatief denken is een van je sterke punten. Omdat je alle aspecten van een situatie of cases bijna tegelijkertijd binnen ziet/ voelt komen, maar niet meteen kan uitleggen kan je heel chaotisch overkomen.
5. Je hebt moeite met een patroon of ritme volhouden.
Dit kan komen doordat je te hoge eisen aan jezelf stelt, waardoor het vaak niet lukt om die doelen te behalen. Bovendien ben je snel weer je focus verloren voor een onderwerp omdat je brein alweer bezig is met het volgende.
´Doe het gelijk, dan heb je het maar gedaan´ zeggen mensen die daar goed in zijn.
Voor mij is het mega moeilijk om taken aan te pakken die ik on-interessant vind. Het is geen kwestie van concentratie opbrengen tijdens een taak, het is uitstelgedrag. Uiteindelijk zelfs met dingen die ik zo graag doe. Voor mij is dit gevolg van niet volgens je eigen Design leven; negeren dat je interesses en bijdrage in de wereld ergens anders liggen. Tevergeefs elke keer opnieuw een poging doen dingen interessant te vinden die veel anderen wel interessant vinden. Nu zeg ik niet dat je altijd alleen maar dingen moet doen die je leuk vindt. Administratie, de afwas en ramen zemen hoort er nu eenmaal bij. Ik geloof zelfs dat veel mensen met ADD wel herkennen in alles leuk vinden, als ze eenmaal begonnen zijn. Het uitstellen kan alleen tijden duren en allerlei vormen aannemen.
'Als ik me er eenmaal toe gezet heb de toiletten schoon te maken, vind ik het zo leuk om het op de beste manier te doen, dat mijn hoofd er een business model van maakt en ik mezelf moet tegenhouden er niet mijn werk van te maken'
ADD’ers kunnen ongelooflijk veel moeite ervaren om met iets nieuws te beginnen. Dat is te verklaren aan de hand van verschillen in het brein van mensen met en zonder ADD. De hersenen zijn onderverdeeld in verschillende gebieden. In een grote studie van het Radboud UMC bleek dat sommige hersengebieden kleiner zijn bij mensen met AD(H)D.
Ook zien onderzoekers verschillen in de prefrontale cortex. In dit gedeelte van de hersenen worden executieve functies aangestuurd. Dat zijn de regelfuncties van de hersenen: ze zorgen ervoor dat je je eigen gedrag kunt regelen en besturen. Denk aan concentratie, impulscontrole en anticiperen. In dit gebied van de hersenen wordt dus de keuze gemaakt tussen conflicterende gedachtes en het voorspellen van gevolgen van gedrag.
In tegenstelling tot mensen zonder ADD is de motivatie dat iets misgaat als je het niet doet, vaak te zwak. Er moet een directe beloning staan tegenover een vervelden taak. En het lukt vaak niet om je ertoe te zetten. Als er geen directe consequentie is wanneer je iets (nu) niet doet, voel je vaak (te) weinig noodzaak om een saaie taak af te ronden.
Kiezen tussen wat je wil en wat je zou moeten doen is moeilijk voor iemand met ADD. Je hebt meestal het gevoel dat iets anders doen heus nog wel even kan tussendoor; ook weleens omschreven als 'tijdsblindheid'.
Bovendien is een ADD’er erg gevoelig voor stimuli; het brein is constant op zoek naar ‘kleine chocolaatjes’ Omdat de hersenen slecht onderscheid kunnen maken en prioriteiten door alle gedachten die binnenkomen. Dan kies je (ook door vermoeidheid) de gedachte die het hardst schreeuwt en er het meest aantrekkelijk uitziet (snelle dopamine).
Waarschijnlijk is het brein van iemand die met AD(H)D gediagnostiseerd is anders gewired.
Om voor mezelf een beeld te krijgen heb ik de volgende aspecten op me in laten werken.
1. Wat is 'anders' en wat is 'normaal'?
2. Is AD(H)D enkel een gevolg van niet leven volgens je Design?
3. Wat is de invloed van trauma op AD(H)D
Wat is 'anders' en wat is 'normaal'
Diagnoses die worden gesteld die te maken hebben met een afwijking in het brein, eigenlijk alle psychische aandoeningen, worden benadert vanuit het perspectief van normaal. Normaal is een term om een bepaalde standaard aan te geven vanuit de betreffende cultuur of samenleving. Als je er vanuit gaat dat je Normaal steeds kan omschrijven met gelijkblijvende kenmerken, heb je eveneens een definitie voor alles wat daarvan afwijkt. Zodra je je beseft dat een samenleving, de mensheid, onderhevig is aan verandering en transformatie en dat daardoor waarden en vooral normen vloeibaar worden, kun je je gaan afvragen of ADD'ers misschien als graadmeter van de samenleving gezien kunnen worden. Ik vermoed dat er ondertussen super veel mensen zijn die veel kenmerken hebben van AD(H)D. Als we het omdraaien, is het zo gek nog niet dat in een samenleving waarin de lat om (iets) te presteren hoog ligt, werk nooit af lijkt te zijn en plekjes om in stilte en zonder digitale input op te laden steeds schaarser worden, dat er steeds meer mensen ADD ontwikkelen.
Zo bekeken is ADD een normale reactie op een abnormale situatie en kun je zeggen dat AD(H)D'ers de samenleving of hun directe omgeving spiegelen.
ADD is een gevolg van 'niet volgens je Design leven'
Of je nu bekend bent met je Human Design chart of niet, het niet leven volgens jou unieke wensen en behoeften of hierin niet gesteund worden in je (vroege) jeugd heeft gevolgen. Niet volgens je eigen unieke design leven kan op allerlei manieren gebeuren. Als jij het als kind nodig had om prikkels en informatie langdurig te verweken voordat je een beslissing kon nemen en je werd steeds onder druk gezet om dat snel te doen, ben je je natuurlijke behoefte gaan aanpassen. Met name het incorrect benaderen van ´Inner Authority´, maar ook zeker de wetenschap of je kind een ´Energie Type´ is, bepaald of een kind zich ontspannen en gezien voelt. Of dat het zich aan moet passen om gezien en verzorgd te worden.
Iedereen verhoud zich op een unieke manier met de wereld om zich heen en specifiek heeft elk van de vier hoofdtypes in de Human Design een verschillende hoeveelheid energie om gebruik van te maken en een verschillende manier van manifesteren (het voor elkaar krijgen van werk en levensomstandigheden die bij je passen). Als je opgevoed werd met de overtuiging 'Als je maar hard genoeg werkt' of 'Je moet overal op afstappen' terwijl jou gevoel (wat vaak klopt met je design) je vertelde dat je rustig mag afwachten tot de juiste dingen op je pad komen, of langer de tijd nodig hebt om een beslissing te nemen, is dat eigenlijk al traumatisch op zich en heb je je systeem moeten aanleren constant in een niet ontspannen staat te zijn.
De invloed van trauma op ADD
Trauma voelt als een groot woord en is een verzamelnaam voor zowel eenmalige heftige gebeurtenissen, onverwerkt verdriet en pijn in de voorouderlijn, langdurig op overlevingsstand staan omdat je bijvoorbeeld je niet durft uit te spreken. Trauma kan dus van alles zijn, er zijn geen universele kenmerken voor.
Hoe we omgaan met trauma verschilt per individu (en generatie). Broers en zussen uit hetzelfde gezin zullen anders omgaan met wat ze mee maken, afhankelijk van de positie in het gezin, bagage en onderlinge connecties uit eerdere levens en het Design wat je dit keer hebt mee gekregen. Ik kan geen algemene uitspraken doen over waar ADD oftwel hoogsensitiviteit te zien is in je chart.
Ik geloof dat elke wezen hoog sensitief is; de manier waarop we hiermee mee om (hebben leren) gaan bepaalt of iemand de kenmerken heeft van AD(H)D oftewel hooggevoelig reageert op prikkels. Je leeft dan niet volgens jouw design, je zit in de 'not self' oftwel in coping mechanismen. Die manier van reageren kan dus heel goed eruit zien als afwezigheid, en het onvermogen om voldoende te focussen.